Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2020
Η Ανεξαρτησία Της Οικογένειας
O Κύριος με την αγάπη και τη σοφία Του θέλει η οικογένεια να ζει σαν μια ξεχωριστή οντότητα, που αυτή και μόνον αυτή με τη φώτισή Του θα αποφασίζει για όλα τα ζητήματα που αφορούν το μέλλον της.
Η οικογένεια αποτελεί το μοναδικό θεμέλιο και τον πυρήνα σταθερότητας της κοινωνίας, την αστείρευτη πηγή χαράς και ευτυχίας και ασφάλειας και τη λυτρωτική ελπίδα για το μέλλον της ανθρωπότητας. Η οικογένεια ιδρύθηκε από το Θεό. Στην Αγία Γραφή διαβάζουμε: «Γι’ αυτό θα εγκαταλείψει ο άντρας τον πατέρα του και τη μητέρα του και θα ενωθεί με τη γυναίκα του και θα γίνουν οι δύο ένας άνθρωπος» (Ματθ. 19:5). Οι λέξεις «θα εγκαταλείψει» σημαίνουν ότι ο άνθρωπος θα φύγει από τη μια σχέση, μόλις δημιουργήσει την άλλη, την καινούργια. Δυστυχώς όμως, δεν γίνεται πάντα έτσι. Ο νέος και η νέα φεύγουν από το σπίτι, αλλά μόνον σωματικά. Ψυχικά είναι ακόμα πίσω στην πατρική τους οικογένεια. Φυσικά δεν σημαίνει ότι θα εγκαταλείψει κανείς τους γονείς του ή θα αδιαφορεί γι’ αυτούς, αλλά ότι η προσοχή τους τώρα πρέπει να είναι συγκεντρωμένη στο/στη σύντροφό του και στα παιδιά τους και μετά στην πατρική οικογένεια. Υπάρχουν βέβαια, ιδιαίτερες περιπτώσεις και καταστάσεις που μπορεί κανείς να έχει μερικές ευθύνες και στο πατρικό του σπίτι, αλλά η πρώτη του υποχρέωση είναι η καινούργια του οικογένεια.
Η ένωση του άντρα με τη γυναίκα σε μια σάρκα δεν σημαίνει επίσης, ότι κάθε ένας από αυτούς χάνει την προσωπικότητά του. Αντίθετα τη διατηρούν, συμβάλλοντας έτσι στη δημιουργία μιας αρμονικής και ευτυχισμένης οικογενειακής ζωής. Προσπαθούν με κάθε τρόπο, η προσωπικότητά τους να συμπληρώνει και να γεμίζει τα κενά του άλλου συντρόφου.
Το τονίζουμε και πάλι, ο γάμος είναι μια καινούργια σχέση, όπου μόνο τα μέλη της θα αποφασίζουν για την οικογένεια. Κανένας έξω από την οικογένεια δεν θα πρέπει να αποφασίζει γι’ αυτούς. Οι γονείς του αντρόγυνου μπορούν να δίνουν συμβουλές, όταν αυτές τους ζητηθούν. Πρέπει όμως να είναι πάρα πολύ προσεκτικοί, ώστε να μην «ανακατεύονται» άσοφα στην οικογένεια των παιδιών τους.
Ο γάμος που έχει γίνει από τον Θεό, είναι επίσης ένας μόνιμος θεσμός που γίνεται στον ουρανό κατά το μυστήριο του γάμου στην Εκκλησία και που κρατάει για όλη τη ζωή του αντρόγυνου. Όταν οι δύο γίνονται μία σάρκα, τότε δεν πρέπει να υπάρχει καμία άλλη παρέμβαση στην οικογένεια και ιδιαίτερα στο αντρόγυνο. Κάθε παρέμβαση μπορεί να δημιουργήσει μεγάλα και βαθιά τραύματα και να οδηγήσει ακόμα το αντρόγυνο σε διαζύγιο. «Αυτούς που ο Θεός ευλόγησε να ζουν μαζί κάτω από τον ίδιο ζυγό της οικογένειας, κανένας δεν έχει δικαίωμα να χωρίσει» (Ματθ. 19:6).
Μιχάλης Κανταρτζής
Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2020
Πώς Αντιμετωπίζουμε το Θυμό του Συντρόφου μας
Η σοφία του Θεού που βρίσκεται μέσα στην Αγία Γραφή έχει λύσεις για όλα τα προβλήματα. Έτσι, ο Λόγος του Θεού μάς συστήνει και μας συμβουλεύει πώς πρέπει να αντιμετωπίζουμε το θυμό του συντρόφου μας. Το Βιβλίο των Παροιμιών, που το έγραψε ο σοφός Βασιλιάς Σολομών, είναι γεμάτο με σωστές παρατηρήσεις για το πώς πρέπει να απαντάμε σωστά στο σύντροφο της ζωής μας. Στο Βιβλίο, λοιπόν, αυτό διαβάζουμε: «Η γλυκεία απόκριση καταπραΰνει θυμό, αλλ’ ο λυπηρός λόγος διεγείρει οργή» (Παροιμ. 15:1). Όσες φορές απαντήσαμε γλυκά στο θυμό του συντρόφου μας, καταφέραμε και τον καταπραΰναμε και μάλιστα του δώσαμε να καταλάβει τι συμβαίνει. Αντίθετα, όσες φορές μιλήσαμε κατά τέτοιο τρόπο ώστε να πληγώσουμε το σύντροφό μας, δημιουργήσαμε θυμό και διαμάχες.
Όλοι μας γνωρίζουμε ότι όταν θυμώνουμε, τότε δεν ξέρουμε τι λέμε και τι κάνουμε. Η Αγία Γραφή λέει πάνω σ’ αυτό: «Ο μακρόθυμος έχει μεγάλη φρόνηση, ο δε οξύθυμος ανεγείρει την αφροσύνη αυτού» (Παροιμ. 14:29). Η σοφία και η φρόνηση του ανθρώπου φαίνονται στην υπομονή που δείχνει ο σοφός σύντροφος, που εμφανίζεται σαν να είναι και το «θύμα» στην εν λόγω περίσταση. Όμως, η υπομονή αυτή, που βέβαια είναι πράξη μακροθυμίας και όχι ηττοπάθειας, δεν κρύβει μόνο τις ελλείψεις μας σε γνώση και σοφία, αλλά και μας παρουσιάζει ως σοφούς συντρόφους.
Ο άνθρωπος που μιλά με θυμό, λέει πολλά περιττά και άσχημα λόγια που δημιουργούν πληγές στο σύντροφό του αλλά και στον ίδιο του τον εαυτό, με αποτέλεσμα να τον αναγκάζει να ζητά συγνώμη γι’ αυτά που λέει. Έτσι, πάλι ο σοφός Παροιμιαστής λέει: «Ο άφρων εκθέτει όλη του την ψυχή» (Παροιμ. 29:11). Στο θυμό επάνω αποκαλύπτουμε τον πραγματικό εσωτερικό μας κόσμο, τις κρυφές μας σκέψεις, τα σχέδιά μας και ιδιαίτερα όλα τα αρνητικά που μας εκθέτουν ανεπανόρθωτα. Η δύναμη να κρατηθούμε και να μην απαντήσουμε σε οποιαδήποτε πρόκληση του αγαπητού μας προσώπου, μας κάνει να διατηρήσουμε την οικογενειακή μας γαλήνη.
Ο άνθρωπος του Θεού έχει μέσα του το Άγιο Πνεύμα, το Τρίτο Πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, που του δίνει τη δύναμη να ζει και να μιλά σωστά. Αν έχουμε πρόβλημα με το θυμό, ας ζητάμε τη δύναμή Του και ιδιαίτερα κατά τις δύσκολες στιγμές της οργής και του θυμού. Όταν πάλι παραφερθούμε, ας έχουμε την ειλικρίνεια και την ταπείνωση να ζητάμε συγγνώμη από τον άλλον που αδικήσαμε και πληγώσαμε. Γιατί ας μη ξεχνάμε, κανένας μας δεν είναι τέλειος ούτε αναμάρτητος, παρά μόνον ο Χριστός.
Μιχάλης Κανταρτζής
Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2020
Ο Σκοπός Του Γάμου
Ο σκοπός του γάμου είναι διττός: Η αλληλοβοήθεια των συζύγων, η ολοκλήρωση του ενός δια του άλλου και η διαδοχή και διαιώνιση του ανθρωπίνου γένους. Το ότι αποκλειστικός σκοπός του γάμου δεν είναι μόνον η παιδοποιΐα, συνάγεται από τη διδασκαλία της Αγίας Γραφής: «Δεν είναι καλό να είναι ο άνθρωπος μόνος. Θα του φτιάξω έναν σύντροφο όμοιον μ’ αυτόν».
Ιούλιος - Αύγουστος 2020
Το καινούργιο ζευγάρι
Mερικοί νομίζουν ότι ο γάμος τελειώνει στην Εκκλησία. Η αλήθεια όμως είναι ότι ο γάμος αρχίζει στην Εκκλησία. Ο πραγματικός γάμος αρχίζει από τη στιγμή που το ζευγάρι θα μείνει μόνο του, ο ένας απέναντι στον άλλο.
Στην Παλαιά Διαθήκη, όταν ένας νέος παντρευόταν, έμενε στο σπίτι μαζί με τη γυναίκα του για ένα ολόκληρο χρόνο, χωρίς να έχει την υποχρέωση ο άντρας να υπηρετήσει την πατρίδα του σε περίπτωση πολέμου. Συγκεκριμένα, ο Μωσαϊκός Νόμος όριζε ότι εάν ένας νέος παντρευτεί, δεν θα πήγαινε στον πόλεμο και δεν θα έχει καμμιά ευθύνη, αλλά θα ήταν ελεύθερος στο σπίτι για να ευχαριστήσει τη γυναίκα του επί ένα χρόνο (Δευτ. 24:5).
Στην εποχή μας ο γάμος ίσως να είναι η μοναδική περίοδος της ζωής που μερικά ζευγάρια δίνουν αμοιβαίες υποσχέσεις και μετά πέφτουν με τα μούτρα ο καθένας στη δική του ρουτίνα εργασίας και ευθυνών. Πόσο καλό θα είναι να έχουν ένα χρονικό διάστημα όπου κανένα τρίτο πρόσωπο δεν θα υπάρχει στη ζωή τους. Το χρονικό αυτό διάστημα θα τους βοηθούσε να γνωριστούν σε βάθος και να προσαρμοστούν καλλίτερα ο ένας με τον άλλον. Πόσες δυσκολίες, ψυχικά τραύματα και μοιραία λάθη δεν θα αποφεύγονταν αν είχε την ευκαιρία το ζευγάρι να εδραιώσει τη σχέση του και να αντιμετωπίσει τη ζωή πιο ρεαλιστικά και πιο ώριμα χωρίς την παρεμβολή τρίτων προσώπων.
Ο Χριστός μπορεί να γίνει ο καλύτερος τρόπος για βοηθήσει τους νιόπαντρους να σιγουρέψουν και να θεμελιώσουν τις σχέσεις τους μεταξύ τους, στηριζόμενοι σ’ Αυτόν, που είναι βράχος ακλόνητος. Η αρχή είναι το ήμισυ του παντός. Και μια γερή αρχή στο γάμο, οπωσδήποτε θα βοηθούσε πάρα πολύ στις δυσκολίες που έρχονται μετά. Πολύτιμος χρόνος στο γάμο δίνεται ιδιαίτερα στην αρχή. Όταν γίνει μια καλή αρχή, τότε τα προβλήματα που θα έρθουν με τη γέννηση των παιδιών, θα μπορούν να αντιμετωπιστούν.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν τα νιόπαντρα ζευγάρια είναι οι γονείς τους που δεν μπορούν να καταλάβουν ότι τα παιδιά τους πρέπει να αντιμετωπίζουν και να λύνουν τα προβλήματα μόνοι τους και μόνον μόνοι τους. Οι γονείς αυτό δεν το καταλαβαίνουν. Πιστεύουν ότι πρέπει να ανακατεύονται συνέχεια στις υποθέσεις των παιδιών τους. Ο ρόλος όμως που οι γονείς θα έπρεπε να έχουν είναι ο ρόλος του καλού συμβούλου, εάν και όταν ζητηθεί αυτό από τα παιδιά τους. Πολλά νιόπαντρα ζευγάρια γνωρίζουν ότι ο γονείς τους δεν θέλουν να καταλάβουν ότι τα παιδιά τους μεγάλωσαν και μπορούν μόνα τους να λύνουν τα προβλήματα τους. Οι ώριμοι γονείς το καταλαβαίνουν αυτό. Οι ανώριμοι συνεχίζουν να μπερδεύονται και να δημιουργούν προβλήματα, που μπορεί να καταλήγουν ακόμη και σε χωρισμούς.
Μιχάλης Κανταρτζής
Μάιος - Ιούνιος 2020
Καλλιέργεια Ολοκληρωμένου Προσώπου
Στον Ελεύθερο Χρόνο
Για πολλούς παιδαγωγούς η αγάπη προς το παιδί αποτελεί θεμελιώδες στοιχείο, ώστε να ξεκινήσει να μαθαίνει και να αντιλαμβάνεται το περιβάλλον του. Μέσα στο κλίμα της εν Χριστώ αγάπης και ενθάρρυνσης της προσπάθειας ο Άγιος Νεκτάριος, «ο άγιος της αγάπης» εντόπισε την αρμονική σχέση σώματος και ψυχής, διότι η άσκηση του σώματος αφορά και την καλλιέργεια της ψυχής, πλάθοντας έναν ολοκληρωμένο χαρακτήρα. Αν από μικροί μαθαίνουμε να μην ικανοποιούμε τον εγωισμό μας, αλλά αντίθετα να χαιρόμαστε στην άθληση και στο παιχνίδι την παρουσία του άλλου, τον συναγωνισμό και την συνέργεια, θα μάθουμε πάντα να αγαπάμε τον άνθρωπο, να σεβόμαστε το πλάσμα, την εικόνα του Θεού.
Αντιλαμβανόμενοι ότι τα παιδιά μένουν στο σπίτι με τους γονείς περισσότερες ώρες, λόγω των περιοριστικών μέτρων και λόγω καλοκαιριού, οφείλουμε να σκεφτούμε τι χρειάζονται περισσότερο. Χρειάζονται περισσότερα εκπαιδευτικά παιχνίδια στον υπολογιστή και δραστηριότητες ή περισσότερη άσκηση και καλλιέργεια διαπροσωπικών σχέσεων;
Ο ελεύθερος χρόνος ξεκουράζει, ψυχαγωγεί και δίνει πληρότητα στον άνθρωπο, δεν σημαίνει σκόρπισμα του χρόνου. Κατά τον ελεύθερο χρόνο των παιδιών διαφαίνονται οι αξίες τους και οι αρετές τους, ενώ συγχρόνως αποκαλύπτονται οι δυσκολίες και αδυναμίες τους. Για αυτό οι γονείς μαζί με τα παιδιά, με αγάπη και ελευθερία, σχεδιάζουν αυτόν τον πολύτιμο χρόνο. Ο άγιος Νεκτάριος συμβουλεύει σώμα και ψυχή να αναπτύσσουν τις δυνάμεις τους συμμετρικά, οι αθλητικές δραστηριότητες και το παιχνίδι είναι ο καλύτερος τρόπος ανάπτυξης.
(Χρυσή Ντουρανίδου, «Ο άγιος Νεκτάριος ως παιδαγωγός», σελ 239)